Onlangs bladerde ik doorway een poëzieboek dat ik experienced bewaard van een cursus creatief schrijven op de universiteit. Het boek, Gedichten voor het millennium bevat een verzameling moderne en postmoderne poëzie. Het blijft een van mijn favorieten van de universiteit. Wat ik zo leuk vind aan dit boek, is dat het laat zien wat ik beschouw als een groot element van moderne en postmoderne poëzie: rebellie.
Als schrijvers krijgen we de vrijheid om te creëren wat we willen. Wie zegt dat we ons aan traditionele regels moeten houden? Dat is wat ik zo leuk vind aan moderne poëzie – het tart de regels die door zijn voorgangers zijn opgesteld. Neem de CoBrA-beweging (ook bekend als Cobra) van het einde van de jaren veertig als voorbeeld.
De naam CoBrA komt van de steden waar de kunstenaars en dichters woonden – Copenhagen, Brussels, en EENAmsterdam. Op dit moment kwam Europa net uit een tijd van oorlog en deze naoorlogse groep probeerde het leven voort te zetten doorway middel van kunst.
Web als de dadaïsten van de kunstwereld kwamen de Cobra-kunstenaars in opstand tegen de populaire westerse cultuur van die tijd.
“We onderdrukken esthetische principes. We zijn niet gedesillusioneerd omdat we geen illusies hebben. We hebben ze nooit gehad.”
– Constante, Reflexmanifest, 1948
De kunstenaars tartten doelbewust de principes van esthetiek en vorm, in plaats daarvan concentreerden ze zich op de kracht van woorden. Kunstenaars en dichters combineerden hun werken om kunst te creëren die niet eens aan een naam gebonden kon worden.
Na het lezen van het volgende gedicht, denk je misschien dat het onzin is, onnodige herhaling. In een sociale context bezien betekent de herhaling, het ontbreken van hoofdletters en interpunctie echter veel meer. Het was een reactie op de populaire stijlen van die tijd
gekke praat door Karel Appel
Gek is gek
Gekken zijn gek
Gek zijn is alles
Alles zijn is gek
Niet boos zijn is alles
Alles zijn is niet gek
Niets zijn is gek zijn
Gek zijn is niets
Alles is gek
Gek is alles
Omdat alles gek is
Toch is alles gek
En niet gek zijn is gek zijn
Niets is tenslotte gek
Niet-gekken zijn gek
Gekken zijn niet gek
Gek is gek
gek gek gek
Veel van het werk van de Cobra-beweging zou hier moeilijk te reproduceren zijn. Zoek bij interesse een paar van de volgende kunstenaars/dichters op: Lucebert, Christian Dotremont, Asger Jorn, Gerrit Kouwenaar, Pierre Alechinsky en Hugo Claus.
De beweging van Cobra was van korte duur, hoewel het deze opstanden zijn die nieuwe bewegingen veroorzaken, die ervoor zorgen dat algemene stijlen verschuiven en veranderen.
Hoewel het belangrijk is om traditionele stijlen te respecteren en te eren, denk ik dat het ook noodzakelijk is voor de hele literaire wereld om er ook tegen te rebelleren. Experimenteer met je kunst, fulfilled je schrijven. Hoewel het misschien niet altijd goed wordt ontvangen, is het aan jou om te doen wat je wilt.
